Archief voor 2023

Het lerarentekort in de NPRZ -gebieden Feijenoord en Charlois is exorbitant. Dat komt door de veronachtzaming van schoolexterne omstandigheden die het werk van leraren onnodig bemoeilijken. Onnodig want die omstandigheden zijn door de inzet van de partners in het NPRZ best in positieve zin te beïnvloeden maar die zijn in gebreke gebleven. Daardoor dweilen leraren terwijl anderen de kraan openlaten. De problematiek was dus vermijdbaar en is verwijtbaar. Want men had beter kunnen weten.

Dat is de kern van mijn toespraak op 18 januari 2023 aan de Gemeenteraad naar aanleiding van de wethoudersbrief lerarentekort in het primair onderwijs. Die is medio december 2022 door wethouder Said Kasmi naar de Gemeenteraad gestuurd. In de laatste tabel van deze brief is te zien dat de lerarentekorten in gebieden Feijenoord en Charlois fors hoger zijn dan elders in de stad. In fte 80 resp. 62, dat is 16% resp. 17%. Als je ervan uit gaat dat de meeste leraren in deeltijd willen werken heb je dus al gauw minstens 200 vacatures te vervullen. Niet best dus voor 10 jaar NPRZ-beleid dat er juist op gericht was de condities voor de vorming van de jeugd te verbeteren, met het oog op een ‘succesvolle toekomst’. Het tegendeel blijkt dus het geval.

https://gemeenteraad.rotterdam.nl/Reports/Document/008c0b57-53c3-4668-8975-f7af2fc472e8?documentId=d412c130-12fe-4881-bf1a-71cf612ff267

De verklaring hiervoor? Dat is de optelsom van de tunnelvisie van Marco Pastors, geen ruimte bieden aan voortschrijdend inzicht vanuit de dagelijkse praktijk, adviezen in de wind slaan en een zeer gebrekkige oriëntatie op de enorme hoeveelheid wetenschappelijke kennis over de condities die de vorming van de jeugd bepalen. Ook blijkt hieruit hoe funest de verkokering in het jeugdbeleid uitpakt, die zowel binnen het beleidsapparaat als binnen het College hardnekkig is. 

In het betoog aan de Gemeenteraad wordt verwezen naar een graphic van het NPEC. Die is in november 2021 ook getoond en toegelicht aan een Raadscommissie, in aanwezigheid van wethouder Kasmi. Uit de wethoudersbrief valt niet op te maken dat hij deze graphic daarbij betrokken heeft. Wat ik toch wel een ernstige omissie vind want ik deel mijn kennis met de Raad en het College niet voor de flauwekul natuurlijk.  https://nepc.colorado.edu/sites/default/files/publications/balloons-nepc-infographic.pdf

Beste raadsleden,

It takes a village to raise a child. Dit besef lag ten grondslag aan het ontwerp van de Children’s Zone. Dat zou vanaf 2012 vorm zou krijgen in de focuswijken van Feijenoord en Charlois. Die Children’s Zone kwam erop neer dat iedereen die zich inzet voor de vorming van de jeugd dat ook als een gezamenlijke opdracht ziet, in een wijkgemeenschap waarin elk kind kan gedijen en groeien. Naast goed onderwijs voorzag het ontwerp ook in een rijk aanbod aan vormende vrijetijdsbesteding, zodat de jeugd in alle opzichten uit de verf kan komen en de schoolprestaties verbeteren. Qua invoering zou het gaan om een lerende aanpak met ruimte voor voortschrijdend inzicht.

Totdat Marco Pastors aantrad. Die vond dit allemaal maar niks en zette volledig in op de school en op schooltijduitbreiding. Dat is een obsessie geworden die hem niet meer heeft losgelaten. En de gemeente liet het er ook bij zitten. De beoogde wijkaanpak kwam niet stand en de vormende vrijetijdsbesteding is zienderogen aan het verschralen.

Daarmee hebben we al twee van de vijf factoren te pakken die het de scholen en de leraren onnodig moeilijk maken. Ze zijn medebepalend voor de zwaarte van de gewichten die u in de bijgevoegde graphic aan de scholen ziet hangen. https://nepc.colorado.edu/sites/default/files/publications/balloons-nepc-infographic.pdf

Een derde factor is armoede. Amerikaans onderzoek leert dat lage schoolprestaties voor 46% daaraan kunnen worden toegerekend. Kinderen komen met leerachterstand de school binnen. Maar dat is voor een levenslustig kind best in te halen. Het probleem is dat die levenslust al in de vroegste jeugd een flinke knauw heeft opgelopen. Door de permanente stress die armoede bij de ouders teweegbrengt. Die werkt verwaarlozing of zelfs huiselijk geweld in de hand, en is beschadigend is voor de breinontwikkeling van het kind. Leraren hebben daardoor te stellen met allerlei gedragsproblematiek.

Als die leraren dan ook nog onderhevig zijn aan een meetcultuur waarbij hun werk pas gewaardeerd wordt als de kinderen hoge Cito-scores halen dan zet hen dat ook onder zware druk. Daarmee hebben we direct ook de vierde verzwarende factor te pakken: de sturing van het new public management met zijn targets en kritische prestatieindicatoren. Het wordt steeds duidelijker hoezeer dit de intrinsieke motivatie en de kwaliteit van het werk van de leraren ondermijnt.  Het is een tirannie die hen ’t hert doorwondt. Het is dan ook bizar dat het NPRZ nog steeds vasthoudt aan dit achterhaalde en oubollige sturingsconcept.

Als vijfde factor noem ik huisvesting. Het maakt veel uit of je woning een thuis is waar ruimte is voor hobby’s, spel, huiswerk, om vriendjes te ontvangen en goede nachtrust. Die laat op Zuid in veel gevallen sterk te wensen over. En aangezien veel gezinnen op Zuid het van sociale huur moeten hebben is ook een beleid dat gericht is op sloop in plaats van renovatie en uitbreiding funest voor de leef- en leeromstandigheden van de jeugd.

Al deze verzwarende factoren zijn aan te pakken. Door het Rijk, de gemeente, de woningcorporaties en de schoolbesturen zelf. Maar omdat die in gebreke blijven dweilen leraren zich het schompes daar waar deze NPRZ-partners de kraan openlaten. Dit verklaart ook waarom de jeugd geen steek opgeschoten is met 10 jaar NPRZ.  De Cito-scores mogen dan licht gestegen zijn en de VSV-cijfers gehalveerd, daar is een enorme prijs voor betaald. Door de leraren. Vandaar dat die het allemaal wel voor gezien houden.

Zeker is ook dat de condities voor de vorming van de jeugd verslechteren. Want het aantal mensen dat zich in allerlei pedagogische disciplines inzet voor de jeugd neemt af, doordat in allerlei sectoren van de arbeidsmarkt krapte ontstaat. Dan is het spelen met vuur door ze ook nog eens het vel over de oren te halen zoals dat op Feijenoord en Charlois gebeurt. In plaats daarvan met de rode loper voor ze uitgaan.

Wat dan wel? Een ingrijpende beleidswijziging op alle vijf de factoren die ik beschreef. Dat houdt in:

1. Bestaanszekerheid in de gezinnen door een structureel toereikende en stabiele financiële positie. Dit betekent dat het Rijk veel meer tempo maakt met de maatregelen die het nu schoorvoetend heeft genomen: hoger minimumloon & uitkering, terugdringen flexwerk en een lagere belasting op arbeid. Zodat ouders de gemoedsrust en de tijd hebben weer aan de verantwoordelijkheid voor hun kinderen te nemen. Dan nog zal er steun nodig zijn in de vorm van traumaverwerking, opvoeding en empowerment, maar de angel van structurele armoede is er tenminste uit.

2. Een fijn thuis voor elk kind dat ruimte biedt aan spel, hobby’s, huiswerk en goede nachtrust,. Dit betekent verbetering en uitbreiding van de woningvoorraad sociale huur.

3. Dat het wemelt van de goede mensen die zich vanuit elke relevante discipline vrijwillig of beroepsmatig inzetten voor de vorming van de kinderen en jongeren en die de vorming van de jeugd als een gezamenlijke opdracht zien. In elke leeftijdsfase, klokjerond en zeven dagen in de week. Dat betekent in elk geval zuinig zijn op degenen die het nu nog doen, ondanks de toenemende krapte op de arbeidsmarkt.

4. Sturing op procesfactoren. Dat is in elk geval de intrinsieke motivatie van deze werkers om hun beste beentje voor te zetten voor de vorming van de jeugd. Dit betekent een bejegening van belangstelling en respect, waarbij het antwoord op de vraag ‘wat kan ik voor u doen?’ leidend is voor het beleid. En radicaal en per direct stoppen met dat domme en contraproductieve new public management op outputfactoren. 

5. Samenlevingsopbouw naar vriendelijke wijkgemeenschappen met veiligheid en structuur, waar elk kind zich geliefd weet om wie die is en uitgedaagd op wat die kan. Wat een dempend effect heeft op het ontstaan van jeugdproblematiek. Waarin de school beperking in de meester kan zijn door zich in elk geval toe te leggen op taal, kennis en rekenen op een zo hoog mogelijk niveau. En waarin het ook voor leraren veel fijner werken is. Wie weet, misschien nemen ze er wel een dagje bij.

Al deze maatregelen zijn haalbaar en uitvoerbaar. Want ze sluiten aan bij reeds bestaand beleid en/of hebben zich in de praktijk bewezen. Maar laat u het na dan vrees ik het ergste voor nog eens 10 jaar  NPRZ.

Dan heeft u aan mij een hele lastige klant; want het zal mij niet gebeuren dat de kinderen van Feijenoord naar de kloten gaan door nog eens 10 jaar van dit kutbeleid.

Dank voor uw aandacht.

Op woensdag 21 december 2022 heb ik ingesproken in de Raadscommissie ZWCS. Onderwerp was de positie van CJV Feijenoord, maar het betoog had ook een meer algemene strekking. Namelijk de afbraak van de vormende vrijetijdsbesteding in de wijk Feijenoord door zeer onoordeelkundige aanbestedingsbeslissingen welzijn, die bovendien in strijd zijn met de Europese spelregels die monopolisering tegengaan en moeten voorkomen dan gevestigde belangen prevaleren boven kwaliteit. Hele domme beslissingen ook omdat het aantal mensen dat zich in de wijk Feijenoord inzet voor de vorming van de jeugd terugloopt. Het gevolg van de algehele krapte op de arbeidsmarkt in combinatie met de moeilijkheidsgraad van het werk en de negatieve bejegening door de autoriteiten van de mensen van de dagelijkse praktijk. De kwestie CJV is daarvan een treffend voorbeeld. En tot op heden is die nog niet opgelost.

Wel zijn door het Raadslid Tim Kind (VOLT) vragen gesteld naar aanleiding van deze en vergelijkbare kwesties[1]. Ik mag hopen dat die het College tot inkeer brengen.

Beste leden van de Gemeenteraad, wethouder Buijt,

Er is pas een kunstwerk onthuld voor de Rotterdamse bleekneusjes. Welnu, bleekneusjes hebben we nog steeds. En de CJV op Feijenoord heeft dit jaar twee keer een busreisje voor 40 van zulke kinderen geregeld. Eentje naar het Archeon en eentje naar Walibi. Dan zou je verwachten dat de gemeente dat prijst. Maar nee hoor, de CJV krijgt stank voor dank. Want het afgelopen jaar heeft deze toegewijde organisatie het moeten stellen zonder de schamele subsidie van 25.000, -. En omdat men inmiddels door zijn reserves heen is kan de CJV voor het nieuwe jaar kan de rekeningen niet meer betalen.

De CJV verricht al 133 jaar belangrijk werk voor de wijk. Er is voor 100 kinderen en 100 ouderen een activiteitenniveau waar menige welzijnsorganisatie niet aan kan tippen. Hoe oneerlijk is het dan, maar ook hoe oliedom van de gemeente om deze organisatie zo af te serveren. Immers, het aantal mensen en dat zich voor de vorming van de jeugd inzet loopt al terug, en kennelijk kan de CJV daar dan ook nog wel bij. Op Feijenoord nota bene, een wijk die gezien de armoede- en jeugdproblematiek niet voor niets een nationale status aparte geniet in het kader van het NPRZ. Snapt deze wereldvreemde gemeente niet dat we iedereen keihard nodig hebben? Want besef goed: de vorming van de kinderen en het welslagen van het jeugdbeleid is geheel en al afhankelijk van de mensen van de dagelijkse praktijk.  Maar in plaats van de rode loper voor ze uit te leggen worden ze als oud vuil behandeld. En had dit college niet een groot probleem met de explosieve toename van de zorg? Nou dan moet je vooral zo doorgaan. Er gaat op Feijenoord een kleine miljoen naar een welzijnsorganisatie die in de verste niet levert wat de CJV doet. Dit is dus regelrechte diefstal van belastinggeld.

Dit zou niet gebeurd zijn als de gemeente zich bij de aanbesteding welzijn gehouden had aan de aanbestedingsregels. Die veronderstellen een gelijk speelveld, zijn er om monopolies te voorkomen én dat gevestigde belangen niet prevaleren boven kwaliteit. Maar nu heeft SOL het monopolie in het gebied Feijenoord. De Raad is in slaap gesust met de suggestie dat kleinere organisaties wel aan de bak komen via constructies als right to coöperate en right to challenge. Maar die zijn voor SOL volstrekt vrijblijvend. En wethouder Achbar trekt zijn handen ervan af. “Ja kijk, ik ga er niet over”, zegt hij, wat zeer onbeschoft is jegens de CJV. Hij heeft een gevestigd belang gecreëerd heeft in plaats van doorbroken.

Dit zou ook niet gebeurd zijn als het NPRZ en de gemeente het advies over de Children’s Zone hadden opgevolgd. Want dan hadden organisaties als de CJV wél de waardering gekregen die ze toekomt. Als partner in een wijkgemeenschap waarin kinderen in alle opzichten uit de verf komen en betere schoolprestaties halen.

Ook was dit niet gebeurd zijn als ‘Rotterdam Groeit’, de Jeugdnota van het Kendoecollege was uitgevoerd.[2] Want ook die gaf blijk van waardering voor iedereen die zich inzet voor de vorming en ontwikkeling van de jeugd. Die nota is echter heel slecht uitgevoerd. Op Feijenoord zijn zelfs beslissingen genomen die rechtstreeks tegen dat beleidskader ingaan.

En dit zou ook niet gebeurd zijn als de gemeente geleerd had van het debacle met Humanitas Welzijn. De gemeente wíl er ook niet van leren. Want anders had hij wel werk gemaakt van de klokkenluidersmeldingen over de financiële malversaties en over de performance van deze welzijnscowboy[3]. En van de DENK-motie over de financiële handel en wandel ervan.[4] Wethouder Achbar heeft geen deel gehad aan de puinhoop die zijn voorgangers hebben aangericht, maar hij is er wel politiek verantwoordelijk voor. Laat hij dus snel schoon schip maken, want nu lijkt het erop dat hij de zaak in de doofpot wil stoppen.

Ik heb wethouder Achbar meerdere keren dringend opgeroepen zich met de CJV te verstaan. Dat kan ik hier niet doen, maar ik ga er van uit dat wethouder Buijt de boodschap begrepen heeft.

Dank voor uw aandacht.

[1] VragenTimKindWelzijn [2305843009251783097].pdf

[2] https://www.kennisbanksportenbewegen.nl/?file=7626&m=1488798726&action=file.download

[3] www.pedeng.nl/doof

[4] https://rotterdam.raadsinformatie.nl/document/11242837/2/22bb2221