Klokkenluidersmelding misstanden Humanitas

Geachte wethouders Eskes en Van Gils,

Forse datalekken van Burgerservicenummers en NAW-gegevens van bewoners en met betrekking tot salariëring van personeel; verkeerd informeren van de gemeente als opdrachtgever over behaalde resultaten en lopende projecten; het stopzetten van uitvoering van (deel)opdrachten t.b.v. KPI’s zonder de gemeente hierover te informeren; schofferen van ambtenaren en sociaal maatschappelijke organisaties in besloten groepsapps; dreigen en intimideren van personeel en huurders van ruimten in de Huizen van de Wijk. 

Het is maar een kleine greep uit de misstanden bij welzijnsaanbieder Humanitas die me uit betrouwbare bron is aangereikt. Beschouwt u het als een klokkenluidersmelding. Want weliswaar heeft de Gemeenteraad in 2019 een motie aangenomen waarbij wethouder Sven de Langen aangespoord is een vertrouwenspersoon aan te wijzen voor dit soort signalen, die is bij mijn weten niet uitgevoerd. Er zijn getuigen die deze bevindingen kunnen bevestigen maar die willen zich om alleszins plausibele redenen niet melden. Tenzij vertrouwelijk, maar dan bij een onafhankelijke en terzake bevoegde instantie. Voor hen is van essentieel belang dat van te voren duidelijk is welke procedures en protocollen er gelden rondom klachten. Daarom neem ik het via deze aangetekende brief voor hen op. 

Mijn dringende verzoek is deze bevindingen tot op de bodem uit te laten zoeken, want ze liegen er niet om. Om het beeld wat meer te completeren:

• Reeds voordat Humanisas de gunning voor het welzijnswerk kreeg, scoorde die in de ogen van de gemeente al onvoldoende op het gebied van goed werkgeverschap. Een beoordeling die Humanitas via de rechter heeft aangevochten maar daarbij niet gelijk kreeg. Zie in dat verband deze uitspraak uit 2017. https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBROT:2017:7539&showbutton=true&keyword=Humanitas+gemeente+rotterdam. Is het tegen die achtergrond niet vreemd dat voormalig wethouder Hugo de Jonge  Humanitas in uitgerekend datzelfde jaar een welzijnsopdracht van 20 miljoen gunde, in een kwetsbaar en complex gebied als Feijenoord?
• Klokkenluiders binnen Humanitas hebben tal van misstanden aangekaart. Ondanks herhaaldelijk verzoek van de klokkenluiders en van het Huis Voor Klokkenluiders heeft Humanitas de klachten niet in behandeling genomen, zoals het protocol dat voorschrijft. Humanitas heeft die klokkenluiders bovendien tegen hun wil in heeft ontslagen, ondanks dat zij volgens de wet (artikel 7:658c  benadelingsverbod klokkenluider) beschermd zijn. 
• Het Huis voor de Klokkenleiders heeft vastgesteld dat de klokkenluiders alle mogelijke stappen hebben ondernomen om de klacht intern te melden, dat Humanitas niet zijn verplichtingen nakomt en dat de klokkenluiders nu vrij zijn om de klacht extern te melden. Voor hen is het proces nog lang niet afgerond. 
• De contracten van al het huidige personeel zijn opgezegd, terwijl u beaamd heeft dat Humanitas zo goed als mogelijk moet kijken naar mogelijkheden om personeel over te dragen aan de nieuwe welzijnspartij. 
• Hier wreekt zich trouwens ook het aanbestedingsbeleid van de gemeente zelf. Want door uitsluitend in zee te willen gaan met één aanbieder voor het hele gebied gooi je met het badwater ook het kind weg als je die integraal vervangt door een andere aanbieder. Niet alles ging verkeerd bij Humanitas, dus ook nu leidt de aanbestedingsbeslissing weer tot een enorme kapitaalvernietiging, zowel in sociaal als in financieel opzicht. En weer staat de burger erbij en kijkt er naar. Hoezo wijkdemocratie? 

Mogelijk wilt u zich verschuilen achter het feit dat dit niet uw verantwoordelijkheid is; het is echter de gemeente die Humanitas voor 20 miljoen aan belastinggeld de welzijnsopdracht gegund heeft, en u bent dan ook eerstverantwoordelijk voor een deugdelijke en rechtmatige besteding ervan. Vastgesteld moet worden dat de gemeente zich de afgelopen jaren met een bepaald niet-bonafide organisatie heeft gecompromitteerd. 

Verder kreeg ik het Jaarverslag 2020 van Humanitas onder ogen. De boodschap die daaruit naar voren komt steekt wel erg schril af tegen de bevindingen die ik hierboven beschrijf. Heeft u dit Jaarverslag ook naar de Gemeenteraad gestuurd, zo ja wanneer en wat was de inhoud van de begeleidende brief? Op grond van die informatie kan de Raad zich een oordeel vormen over de vraag naar de kwaliteit van uw toezicht op Humanitas. En of de Raad mogelijk op het verkeerde been gezet is door een al te rooskleurige voorstelling van zaken over de performance van deze welzijnsorganisatie.   

Het is trouwens niet voor het eerst dat de gemeente deze informatie onder ogen krijgt. Flarden ervan heb ik afgelopen zomer aan uw voorganger en aan andere wethouders gemaild met het verzoek erop te reageren. Omdat dat niet gebeurd is ben ik zo vrij deze brief ook onder de aandacht te brengen van de Gemeenteraad, het bestuur van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, de Rekenkamer Rotterdam en de Ombudsman Rotterdam. Ik kan me zelfs voorstellen dat dit een zaak is voor de Officier van Jusititie. Gezien het feit dat ook u belang hecht aan transparantie zult u deze brede informatieverspreiding ongetwijfeld kunnen billijken.    

Dan nog het volgende. Het onderwerp Welzijn Feijenoord stond geagendeerd voor de Actualiteitenraad van donderdag 8 december jl. maar is in verband met tijdgebrek doorgeschoven naar de Raadscommissie ZOCS van 22 december a.s. In die Actualiteitenraad stelde Aart van Zevenbergen van de SP de kliklijnen voor de bijstand aan de kaak. Hij kreeg daarin het College en een meerderheid van de Raad niet mee. Mag ik er ook daarom van uitgaan dat u deze melding uiterst serieus neemt en tot op de bodem uit laat zoeken? Het betreft hier immers een organisatie waarvan je voorbeeldgedrag mag verwachten, juist in een gebied waar zoveel mensen het moeten hebben van een bijstandsuitkering. Het ‘quod licet Iovi non licet bovi’ past niet in het Rotterdamse beleidsvocabulaire, zou ik menen.

Er is veel documentatie beschikbaar over de misstanden bij Humanitas, maar ik heb van mijn bronnen niet de vrijheid die ook met u te delen. Dat kan pas als u mij laat weten op welke wijze het onderzoek kan plaatsvinden, en dat in elk geval op een manier die voor hen veilig is. Wilt u me daarom laten weten of u deze brief in goede orde ontvangen heeft en me zo snel mogelijk een inhoudelijke reactie sturen?

Hoogachtend,

Ype Akkerman

Rotterdam

20 december 2021